MÜCEVHER ÜRETİMİNDE KULLANILAN DEĞERLİ METALLER

MÜCEVHER ÜRETİMİNDE KULLANILAN DEĞERLİ METALLER
Hanzade Topaloglu
ALTIN ( Au )
Sertlik derecesi 2-3 arasındadır. Sarı, çok açık yeşil-sarı renk tonlarındadır. Kimyasal simgesi “Au”'dur. Dünyadaki en uzun kültüre sahip değerli metalidir. Tarihi milattan önce 4000 yıllarına dayanan altın, özellikle Sümer, Mısır, Yunan, Roma uygarlıklarında yaygındı. En iyi iletken özelliğine sahip olduğu için altın sadece mücevher sektöründe değil, elektronik, makine mühendisliği ve uydu teknolojilerinde de kullanılır. Dünyada altın madenlerine sahip ülkelerden bazıları Güney Afrika, A.B.D., Mısır, Hindistan, Avustralya, Rusya, Almanya dır.
DÜNYA GENELİNDE EN ÇOK KULLANILAN ALTIN AYAR VE ALAŞIMLARI
Mücevherin modeli ve işçilik stiline göre, kullanılacak olan altının ayarı sertlik derecesi göz önünde bulundurularak seçilir. Altın ayarı, altının saflık derecesini belirten orandır.
% 100 saf altın 24 ayar olarak kabul edilir.  22 Ayar altın 917 milyemdir. Yani 1000’de 917 oranında has altın içerir.24 ayar altın ve 22 ayar altın madenler çok yumuşak yapıya sahip olması sebebiyle işlemeli , burma işçilikli Trabzon hasır takılar , burma bilezikler, altın kemerler , yatırımlık düğün altınları gibi takılarda kullanılır.
18 ayar altın %75 altın içeren karışım anlamına gelmektedir. 18 ayar altın alaşımları katılan gümüş ve bakır miktarlarına göre değişik renkler alır. %25 gümüş yeşil altını, %12,5 gümüş ve %12,5 bakır sarı altını, %0,6 gümüş ve %19 bakır pembe altını, %25 bakır ihtiva ederek kırmızı altını oluşturur. Beyaz altın alaşımı da, Çinko, Nikel ve Paladyum karışımıdır.  Bu farklı 18 ayar altın renkleri genellikle mücevher tasarımlarında renk alternatifi olması açısından kullanılır.
14 ayar altın ise 14/24 yani ortalama %60 has altın ihtiva eder. 18 ayar altında olduğu gibi sarı altın , beyaz altın ve rose altın rengi olarak üretimlerde tercih edilebilir.
18 ayar altın ve 14 ayar altın madenler , elmas , pırlanta ve renkli değerli taşlarda kullanımı en yaygın olan altın ayarlarıdır. Bunun sebebi değerli taşı koruması için en elverişli maden sertliğine sahip olması ve uzun ömürlü olmasıdır. Mücevher işçiliği içinde oldukça elverişli altın ayarları 14 ayar ve 18 ayar altındır. 14 ayar altın ve 18 ayar altının en çok kullanıldığı mücevherler , pırlanta tek taş yüzük , pırlanta tektaş küpe , su yolu yolu bileklik , su yolu gerdanlık , pırlanta beştaş yüzük , pırlanta tamtur yüzük , baget yüzük , pırlanta baget küpe gibi tasarımlardır. Safir küpe , zümrüt yüzük , yakut pırlanta set gibi renkli değerli  taşlarla da 14 ayar altın ve 18 ayar altının kullanımı oldukça yaygındır.
  • 24 ayar altın : 999.9 milyem
  • 22 ayar altın : 917 milyem
  • 18 ayar altın : 750 milyem,
  • 14 ayar altın : 585 milyem
  • 10 ayar altın : 417 milyem
  • 9 ayar altın : 375 milyem
  • 8 ayar altın : 333 milyem

PLATİN ( Pt )
Sertlik derecesi 4-4,5 arasındadır. Çelik gri tonlarda ya da gümüş rengi tonlarındadır. Kimyasal simgesi “Pt” ‘dir. Sert bir metal olduğu için işlenmesi zordur. Mücevher sektöründe kullanılan platinin saflık oranı 950 / 1000'dir. Özellikle Victoria tarzı mücevherlerin çoğunda platin kullanılmıştır. Fakat günümüzde platin mücevher tercih oranı yüzde 10 dolaylarındadır. Dünyada platin madenine sahip ülkeler; A.B.D., Kanada, Finlandiya, Portekiz, Rusya-Ural ve Sibirya bölgeleri, Fransa dır.
 
GÜMÜŞ ( Ag )
Sertlik derecesi 2,5-3 arasındadır. Zamanla siyahlaşan, gümüş ince kısımlarında mavimsi bir tonda parlar. Kimyasal simgesi “Ag”'dir. Tarihi milattan önce 4000 yıllarına dayanır. Altın gibi gümüş de uygarlıklarda önemli bir yere sahiptir. İlk gümüş madenlerinin bulunduğu yer İspanya'dır. Gümüş çıkarılan ülkeler A.B.D., Kanada, Avustralya, Rusya, Almanya, Norveç'tir. Eski kesim foyalı elmas mücevherlerini işçiliklerinde karartma efekti için gümüş maden kullanılır. Ayrıca, Osmanlı döneminden beri gümüş takılar genellikle erkekler tarafından bir gelenek olarak kullanılır. Günümüzde ise modern erkek takılarında da gümüş maden kullanılmaktadır. En yaygın gümüş takılar , erkek düğün alyansı , tuğra yüzük , tesbih , taşlı ve taşsız gümüş kolye , gümüş bileklik modelleridir.
BAKIR ( Cu )
Bakır ilk kez günümüzden 9000 yıl önce yani milattan önce 7000 yıllarında Anadolu'da işlenmeye başlamıştır. Anadolu'dan sonra Mısır, Mezopotamya, Hindistan, İspanya ve Çin bakırı erken tanıyan ülkeler arasında gelir. Türkiye'de bakır Artvin yöresinde çıkarılmaktadır. Bakır maden genellikle ev dekorasyon eşyalarında , levha kaplamalarında , elektrik malzemelerinde kullanılır . Günümüzde takılarda yaygın olarak kullanılmamaktadır. Genellikle bijüteri takılarda kullanılır.
All comments are moderated before being published.

Read our Privacy Policy and Terms of Service.

Diğer Yazılarımız

  • ELMAS VE PIRLANTA AYNI MIDIR? FARKI NEDİR ?

    ELMAS VE PIRLANTA AYNI MIDIR? FARKI NEDİR ?

  • EVDE MÜCEVHER BAKIMI NASIL YAPILIR ?

    EVDE MÜCEVHER BAKIMI NASIL YAPILIR ?

  • YENİ NESİL GELİNLERE     YENİ NESİL MÜCEVHERLER

    YENİ NESİL GELİNLERE YENİ NESİL MÜCEVHERLER